Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đặc biệt quan tâm đến công tác cán bộ. Người nói: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”⁽¹⁾, “Công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”⁽²⁾; Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 19/5/2018, của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, “Về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”, xác định rõ quan điểm: Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng; công tác cán bộ là khâu “then chốt” của công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, là công việc hệ trọng của Đảng, phải được tiến hành thường xuyên, thận trọng, khoa học, chặt chẽ và hiệu quả. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược và người đứng đầu”⁽³⁾.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với đại biểu trí thức dự Hội nghị Chính trị đặc biệt tháng 3/1964.

Trong thời gian gần đây, Đảng và Nhà nước ta có nhiều văn bản rất quan trọng về công tác cán bộ⁽⁴⁾. Theo đó, việc quán triệt và tổ chức thực hiện các nghị quyết, quy định của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư được bảo đảm nghiêm túc, thống nhất, nên công tác cán bộ của Đảng được thực hiện nền nếp từ Trung ương đến địa phương.

Đội ngũ cán bộ của Đảng ngày một trưởng thành, nhiều cán bộ có đóng góp quan trọng trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, thực hiện nhiệm vụ chính trị của các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư đã quyết liệt chỉ đạo triển khai thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu đại hội các nhiệm kỳ của Đảng. Cơ quan điều tra, truy tố, xét xử, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán đã tinh thông chuyên môn, nghiệp vụ, có nhiều đóng góp quan trọng trong tham gia đánh giá phẩm chất, năng lực của đội ngũ cán bộ, thông qua cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn một bộ phận cán bộ có phẩm chất, năng lực hạn chế, nhưng muốn phát triển lên chức vụ cao hơn đã tìm cách chạy bằng cấp, chạy quy hoạch, chạy đề bạt, bổ nhiệm trái quy định của Đảng, Nhà nước.

Một bộ phận cán bộ có chức vụ, quyền hạn tìm cách giới thiệu, đề bạt, bổ nhiệm người thân, người nhà, “sân sau”,… vào chức danh không đúng tiêu chuẩn.

Một số cán bộ sau khi được đề bạt, bổ nhiệm đã sớm suy thoái về phẩm chất, đạo đức, lối sống, tham ô, tham nhũng, lãng phí, làm thất thoát ngân sách, tài sản nhà nước, phải nhận hình thức kỷ luật nghiêm khắc của Đảng, Nhà nước; trong đó, có cả một số ít cán bộ cao cấp đã làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và chế độ.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng diễn ra từ ngày 25/1 đến 1/2/2021. Ảnh: TTXVN

Hạn chế, tiêu cực về công tác cán bộ nêu trên có một số nguyên nhân như sau:

Thứ nhất, một số cấp ủy, cơ quan, ban, ngành chưa tập trung nghiên cứu, học tập, quán triệt nghiêm túc nội dung các nghị quyết, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác cán bộ, nên chưa làm chuyển biến nhận thức cho mỗi cán bộ, đảng viên, công chức và người dân hiểu và thực hiện.

Thứ hai, một số cấp ủy, nhất là người đứng đầu ban, ngành, địa phương, đơn vị chưa làm tốt trách nhiệm của mình trong công tác cán bộ, đặc biệt là không tôn trọng nguyên tắc tập trung dân chủ, cá biệt còn có biểu hiện độc đoán, chuyên quyền chi phối việc quy hoạch, luân chuyển, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ.

Thứ ba, đánh giá đúng cán bộ là một khâu rất khó, nhưng ngoài tiêu chuẩn chung về cán bộ, chưa có quy định rõ ràng về tiêu chuẩn, cũng như tiêu chí đánh giá cho từng chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành.

Thứ tư, nhân dân rất quan tâm đến xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng trong hệ thống chính trị, nhưng hiện tại chưa có cơ chế thật hiệu quả để nhân dân tham gia, giới thiệu, tiến cử người thực sự có đức, có tài cho Đảng, Nhà nước, cũng như định kỳ lấy chỉ số hài lòng, tín nhiệm của người dân đối với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp.

Thứ năm, mặc dù các văn bản của Đảng đã quy định rất rõ việc kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền, bên cạnh nhiều cơ quan chức năng đã thực hiện tốt thì ở một số nơi vẫn còn thực hiện chưa tốt, hiệu lực, hiệu quả thấp.

Thứ sáu, công tác cán bộ là rất hệ trọng và được thực hiện thông qua con người cụ thể, nhưng văn bản của Đảng, Nhà nước chưa có quy định đầy đủ, chặt chẽ về thẩm quyền và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc tham mưu, giới thiệu, tiến cử, bố trí cán bộ, nhất là trường hợp cán bộ không thực sự có đức, có tài, vẫn được đề bạt, bổ nhiệm làm tổn hại đến uy tín, thanh danh của Đảng, Nhà nước.

Một số vấn đề cần nghiên cứu, đúc kết kinh nghiệm để tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác cán bộ trong tình hình mới

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định: “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phát huy bản chất giai cấp công nhân của Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, xây dựng Nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; gắn với tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, gắn bó với nhân dân là những nhân tố có ý nghĩa quyết định thành công sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”⁽⁵⁾, cần được triển khai sâu rộng trong toàn Đảng và hệ thống chính trị.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm dự Lớp bồi dưỡng cán bộ quy hoạch Ủy viên Trung ương Đảng. Ảnh: TTXVN

Để tổ chức thực hiện quan điểm trên, phải có nhiều giải pháp đồng bộ, riêng công tác cán bộ cần quan tâm nghiên cứu, đúc kết kinh nghiệm một số vấn đề như sau:

Thứ nhất, tiếp tục phát huy vai trò làm chủ của nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cán bộ cấp chiến lược và người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành.

Thực hiện nhất quán quan điểm của Đảng “Dân là gốc”, khẳng định vai trò chủ thể, vị trí trung tâm của nhân dân trong chiến lược phát triển đất nước, trong toàn bộ quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, cấp ủy phải phát huy quyền làm chủ của nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng đội ngũ cán bộ.

Để tạo mọi điều kiện cho nhân dân tham gia tích cực và hiệu quả với công tác cán bộ cần có cơ chế, văn bản cụ thể để giới thiệu, tiến cử người thực sự có đức, có tài cho Đảng; kiểm tra, giám sát cán bộ về “những điều đảng viên không được làm”, về trách nhiệm nêu gương, nhất là đối với cán bộ cấp chiến lược và người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành. Đảng, Nhà nước cần có cơ chế để bảo vệ người dân trong báo cáo, tố cáo cán bộ thực hiện sai quy định về công tác cán bộ; đồng thời, xử lý nghiêm minh người lợi dụng dân chủ để kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc và tố cáo sai sự thật.

Thứ hai, tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, gắn với tinh giản biên chế và cải tiến chính sách tiền lương để đội ngũ cán bộ thực hiện tốt hơn chức trách, nhiệm vụ chính trị được giao.

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng xác định: “Tiếp tục hoàn thiện mô hình tổ chức của hệ thống chính trị; xác định rõ hơn chức năng, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động của các tổ chức trong hệ thống chính trị...”⁽⁶⁾, “Đẩy mạnh thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo vị trí, việc làm”⁽⁷⁾. Trong thời kỳ mới, khoa học - công nghệ phát triển nhanh chóng, nhất là công nghệ thông tin,… cho phép Đảng, Nhà nước tinh giản tổ chức, bộ máy trung gian ở cấp tỉnh, cấp huyện, các tổng cục, cục, vụ, viện ở các bộ, ngành.

Đối với hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, cần tăng cường đội ngũ cán bộ nghiên cứu, tổng kết thực tiễn ở cấp trung ương để vừa tham mưu cho Đảng, vừa làm nòng cốt vận động, tập hợp hiệu quả tổ chức, đội ngũ đoàn viên, hội viên trong cả nước; đồng thời, xây dựng đội ngũ cán bộ ở cơ sở vững mạnh, trực tiếp tuyên truyền, làm nòng cốt, vận động, tập hợp, đoàn kết hội viên, đoàn viên thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và nhiệm vụ chính trị ở cơ sở.

Đối với các cơ quan tham mưu cho cấp ủy, cần tăng cường đội ngũ cán bộ có năng lực nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn để tham mưu hiệu quả cho cấp ủy; đồng thời, tinh giản biên chế hành chính, phục vụ. Trên cơ sở đó, sớm cải tiến chính sách tiền lương cho phù hợp để đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức yên tâm công tác.

Cán bộ các sở, ngành trực làm thủ tục hành chính cho người dân tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Nghệ An. Ảnh: Nguyên Nguyên

Thứ ba, tiếp tục thực hiện tốt công tác đánh giá cán bộ.

Đánh giá cán bộ từ trước đến nay vẫn là khâu khó. Có cán bộ thông minh, năng động, dám nghĩ, dám làm vì việc chung, nhưng ở nơi nội bộ mất đoàn kết, nhất là người đứng đầu không thực sự có đức, có tài thì cán bộ rất khó phát huy năng lực; ngược lại, có cán bộ làm việc trong môi trường công tác rất tốt, nhưng không tự giác nỗ lực phấn đấu, rèn luyện thì khó trưởng thành. Trên thực tế, đo lòng người là khó nhất, có người nói hay, nhưng làm không hay, nói khác làm khác, nói không làm... Nguyễn Trãi - bậc hiền tài thời nhà Lê đã phải thốt lên: Nước nông sâu cá biết/ Non cao thấp mây tường/ Cây mềm yếu gió hay/ Ôi lòng người khó lắm thay.

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ: “Lấy kết quả công việc, sự hài lòng và tín nhiệm của nhân dân làm tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng tổ chức bộ máy và chất lượng cán bộ, đảng viên”⁽⁸⁾, “Coi trọng đánh giá chất lượng, hiệu quả, sản phẩm thực tế theo chức trách, nhiệm vụ được giao và đề cao trách nhiệm người đứng đầu”⁽⁹⁾.

Bộ Chính trị đã có văn bản đánh giá cán bộ, nhưng cần cụ thể hóa tiêu chí cho một số chức danh quan trọng, thì mới góp phần nâng cao trách nhiệm của cán bộ đó trước nhân dân và đất nước. Vì số lượng, cơ cấu cán bộ trong hệ thống chính trị rất đông, nên đề nghị ưu tiên quy định sớm tiêu chí đánh giá các chức danh: Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, bí thư, chủ tịch ủy ban nhân dân cấp tỉnh, thành phố, quận, huyện, xã, phường.

Các chức danh này đều hằng ngày làm việc trực tiếp hoặc gián tiếp với quyền hợp pháp và lợi ích chính đáng của nhân dân, nên được nhân dân rất quan tâm theo dõi, đánh giá. Đi đôi với quy định, tiêu chí đánh giá thì phải quy định cả quyền và trách nhiệm để người đứng đầu ngành, đứng đầu cấp ủy, chính quyền phải phát huy được vai trò của mình. Định kỳ hằng năm có quy định lấy chỉ số hài lòng và tín nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành và nhân dân cả nước đối với các đồng chí bộ trưởng, lấy chỉ số hài lòng và tín nhiệm của các tầng lớp nhân dân trong địa phương đối với người đứng đầu ở từng cấp. Sau khi có đánh giá của tập thể cấp ủy cấp trên, cần công khai rộng rãi trên phương tiện thông tin đại chúng cho nhân dân được biết. Đây là biện pháp rất quan trọng, góp phần làm cho phong trào cả nước chuyển biến tốt hơn; đồng thời, đòi hỏi người đứng đầu lựa chọn, giới thiệu cán bộ cấp dưới của mình thực chất hơn, không để xảy ra tình trạng cán bộ chạy chức, chạy quyền, năng lực yếu kém vào bộ máy nhà nước.

Tiêu chí đánh giá một đồng chí bộ trưởng phải căn cứ vào kết quả, hiệu quả việc chỉ đạo, điều hành thực hiện các chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước của ngành, vào chỉ số hài lòng, tín nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành và chỉ số hài lòng của nhân dân cả nước.

Việc đánh giá một đồng chí đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương chủ yếu dựa vào đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ở địa phương đó có được nâng cao lên so với trước không, chỉ tiêu kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh hằng năm, cả nhiệm kỳ đạt kết quả thế nào, chỉ số hài lòng, tín nhiệm của nhân dân cao hay thấp. Nếu chỉ dựa vào lá phiếu kiểm điểm cuối năm, cuối nhiệm kỳ do cấp ủy thực hiện thì khó bảo đảm thực chất, vì có nơi làm nghiêm túc, có nơi làm mang tính hình thức.

Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An kiểm tra tiến độ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho người có công, hộ nghèo tại huyện Quỳ Hợp. Ảnh: Phạm Bằng

Đánh giá khách quan các đồng chí “tư lệnh ngành” và người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương là cơ sở để tạo nguồn cán bộ cho cán bộ cấp chiến lược... Trước khi bố trí cán bộ vào chức danh quan trọng của đất nước, cần đánh giá kết quả, hiệu quả hoạt động thực tiễn của cán bộ đó trong cả quá trình công tác, có như thế mới hạn chế thấp nhất trường hợp không thực sự đủ đức, đủ tài làm cán bộ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước.

Thứ tư, thực hiện tốt công tác quy hoạch và đề bạt, bổ nhiệm cán bộ thực sự có đức, có tài.

Quy hoạch cán bộ hiện nay được Bộ Chính trị, Ban Bí thư chỉ đạo theo quy định vừa khá chặt chẽ, vừa chủ động tạo nguồn cán bộ cho cấp ủy trước khi đề bạt, bổ nhiệm và chuẩn bị nhân sự cho đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ mới. Tuy nhiên, phương pháp làm quy hoạch hiện nay phần nào vẫn còn bỏ sót một bộ phận nhân tài của đất nước, vì chưa phát huy tốt vai trò làm chủ của nhân dân trong xây dựng đội ngũ cán bộ.

Theo chúng tôi, trước khi xây dựng quy hoạch cán bộ, cấp ủy nên phổ biến rộng rãi mục đích, yêu cầu, tiêu chuẩn cán bộ cho nhân dân biết và có cơ chế để khuyến khích nhân dân tham gia giới thiệu, tiến cử người thực sự có đức, có tài cho cấp ủy. Trên cơ sở tổng hợp kết quả giới thiệu, tiến cử của nhân dân để cơ quan chức năng về tổ chức cán bộ nghiên cứu, xem xét, tham mưu cho cấp ủy lựa chọn, quyết định. Để có đội ngũ cán bộ cấp chiến lược đạt hiệu quả cao hơn đề nghị công tác quy hoạch phải tạo nguồn cán bộ từ sớm, từ xa.

Ví dụ, tạo nguồn bộ trưởng, nhất là ngành đặc thù, như giáo dục, y tế,... mỗi nhiệm kỳ Trung ương nên chọn nhân tố trẻ tuổi, có năng lực nổi trội, phẩm chất tốt và năng khiếu hoạt động xã hội linh hoạt để đưa xuống cơ sở làm công tác quản lý ngành. Bộ phận có liên quan theo dõi, đánh giá nhân tố đó qua hoạt động thực tiễn lãnh đạo, quản lý ở cấp huyện, cấp tỉnh để chọn lựa một hoặc vài người có triển vọng nhất, có phẩm chất tốt nhất để bố trí làm thứ trưởng một thời gian trước khi làm bộ trưởng. Với cách làm đó, tin chắc sau hai nhiệm kỳ sẽ có những đồng chí “Tư lệnh ngành” vững vàng khi tuổi còn ở “độ chín”.

Về đề bạt, bổ nhiệm cán bộ, Trung ương đã có những quy định chặt chẽ, nhưng cần tiếp tục đề cao trách nhiệm của cơ quan tham mưu về cán bộ. Việc bố trí cán bộ cần tiếp tục thực hiện theo lời chỉ dẫn của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu: “Biết rõ ràng cán bộ, mới có thể cất nhắc cán bộ một cách đúng mực”⁽¹⁰⁾, “Khi cất nhắc một cán bộ, cần phải xét rõ người đó có gần gụi quần chúng, có được quần chúng tin cậy và mến phục không. Lại phải xem người ấy xứng với việc gì. Nếu người có tài mà dùng không đúng tài của họ, cũng không được việc”⁽¹¹⁾.

Kinh nghiệm thực tiễn đã minh chứng rõ, một trong những phẩm chất của người lãnh đạo, quản lý là “có tài dùng người tài”. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ dẫn rất sâu sắc đối với người lãnh đạo, quản lý: “Mình có quyền dùng người thì phải dùng những người có tài năng, làm được việc. Chớ vì bà con bầu bạn, mà kéo vào chức nọ chức kia. Chớ vì sợ mất địa vị mà dìm những kẻ có tài năng hơn mình”⁽¹²⁾.

Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh tiếp công dân phiên định kỳ tháng 2/2025. Ảnh: Thành Duy

Để tiếp tục thực hiện công tác quy hoạch và đề bạt, bổ nhiệm đúng cán bộ theo tư tưởng Hồ Chí Minh và các quy định của Trung ương, cơ quan chức năng về công tác tổ chức cán bộ cần khảo sát, đánh giá khách quan, hiệu quả việc bố trí cán bộ ở các trường hợp, như bố trí trưởng các ngành, nhưng chưa được đào tạo chuyên ngành đó; bố trí cán bộ chưa kinh qua thực tiễn làm công tác xây dựng Đảng, nhưng được bầu vào cấp ủy rồi chỉ định đi làm bí thư cấp ủy; bố trí cán bộ chưa từng làm công tác quản lý nhà nước, nhưng được giới thiệu để bầu làm chủ tịch ủy ban nhân dân hoặc bố trí một số tổng giám đốc, giám đốc doanh nghiệp sau khi bầu vào cấp ủy thì chỉ định đi làm bí thư cấp ủy ở đảng bộ có đông đảng viên...

Nếu khảo sát, đánh giá khách quan, chặt chẽ thì kết quả, hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý trên thực tế của cán bộ lãnh đạo, quản lý chắc chắn sẽ rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm, quý báu cho công tác cán bộ của Đảng. Trên thực tế, có cán bộ nhờ có kinh nghiệm học hỏi nhân dân, đồng chí, đồng nghiệp, nên vẫn trưởng thành nhanh chóng và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Thứ năm, tăng cường hơn nữa việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ.

Để việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ có kết quả tốt, cấp ủy phải lãnh đạo các cấp, các ngành quán triệt và thực hiện nghiêm túc các quy định của Bộ Chính trị trong quá trình triển khai thực hiện⁽¹³⁾. Trên cơ sở đó, cấp ủy các cấp cần xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát hằng năm về công tác tuyển dụng, tiếp nhận, quy hoạch, đào tạo, luân chuyển, đề bạt, bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật cán bộ, nhất là cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cấp ủy quản lý.

Trong tình hình hiện nay, rất cần thiết phát huy vai trò của nhân dân trong việc giám sát các tổ chức trong hệ thống chính trị về công tác cán bộ. Cấp ủy các cấp nên quy định một cơ quan và địa chỉ cụ thể để mỗi người dân có thể phản ánh, cung cấp thông tin kịp thời về vi phạm trong công tác cán bộ đến cơ quan, địa chỉ đó. Trên cơ sở tiếp nhận và tổng hợp thông tin, báo cáo và trình cấp có thẩm quyền giải quyết, xử lý (nếu có).

Nhờ phản ánh của nhân dân, một số cấp ủy đã tiếp thu và rút quyết định bổ nhiệm, đề bạt một số cán bộ không đúng tiêu chuẩn, không đúng quy trình, được dư luận đồng tình, ủng hộ. Để góp phần kiểm soát hiệu quả hơn quyền lực trong công tác cán bộ, cần nghiên cứu quy định về trách nhiệm của tổ chức và cá nhân khi trực tiếp giới thiệu cho cấp ủy đề bạt, bổ nhiệm người không thực sự có đức, có tài, vi phạm pháp luật, phải nhận hình thức kỷ luật của Đảng, Nhà nước.

Kỳ họp thứ 50 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Ảnh: UBKTTW

Việc đề bạt, bổ nhiệm cán bộ là người nhà, người thân, bạn bè, đồng nghiệp, “cánh hẩu” xảy ra ở một số nơi, nhưng tác hại thì rất lớn, làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với cấp ủy, chính quyền sở tại; đồng thời, trực tiếp tác động đến tâm lý, sự nhiệt tình công tác của đội ngũ cán bộ trong cơ quan, đơn vị,... Vì thế, nơi nào cấp ủy, cơ quan chức năng và nhân dân thực hiện tốt công tác giám sát, kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ thì nơi đó góp phần làm cho chính trị ổn định, đoàn kết thống nhất trong nội bộ, mối quan hệ Đảng - Nhân dân ngày càng gắn kết chặt chẽ và bền chặt hơn./.

Nguyễn Thế Trung 

Nguồn: Baonghean.vn

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 5, tr. 309
(2) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 5, tr. 313
(3) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. II, tr. 242
(4) Về nghị quyết: Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 42-NQ/TW, ngày 30-11-2004, “Về công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”; Nghị quyết số 04-NQ/TW, ngày 30-10-2016, Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, “Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”; Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 19-5-2018, Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, “Về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”.
Về quy định: Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 211-QĐ/TW, ngày 8-11-2013, “Về giám sát đảng viên là cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý”, trong đó, điều 7 có nội dung giám sát việc chấp hành và thực hiện các quy định của Đảng, Nhà nước về công tác tổ chức, cán bộ, những điều đảng viên, cán bộ, công chức không được làm; Quy định số 262-QĐ/TW, ngày 8-10-2014, của Bộ Chính trị, “Về việc lấy phiếu tín nhiệm đối với thành viên lãnh đạo cấp ủy và cán bộ lãnh đạo trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội”; Quy định số 86-QĐ/TW, ngày 1-6-2017, của Bộ Chính trị, về “Giám sát trong Đảng”; Quy định số 98-QĐ/TW, ngày 7-10-2017, của Bộ Chính trị, “Về luân chuyển cán bộ”; Quy định số 132-QĐ/TW, ngày 8-3-2018, của Bộ Chính trị, “Về việc kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị”; Quy định số 07-QĐ/TW, ngày 28-8-2018, của Bộ Chính trị, về “Xử lý kỷ luật tổ chức đảng vi phạm”, trong đó, điều 2 quy định về vi phạm trong công tác tổ chức, cán bộ và công tác đảng viên; Quyết định số 99-QĐ/TW, ngày 3-10-2017, của Ban Bí thư, “Ban hành Hướng dẫn khung để các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc Trung ương tiếp tục phát huy vai trò của nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”; Quy định số 08-QĐi/TW, ngày 25-10-2018, của Ban Chấp hành Trung ương, về “Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương”; Quy định số 179-QĐ/TW, ngày 25-2-2019, của Bộ Chính trị, “Về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ”; Quy định số 205-QĐ/TW, ngày 23-9-2019, của Bộ Chính trị, “Về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền”; Quy định số 214-QĐ/TW, ngày 2-1-2020, của Bộ Chính trị, về “Khung tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí đánh giá cán bộ thuộc diện Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý”; Quy định số 41-QĐ/TW, ngày 3-11-2021, của Bộ Chính trị, “Về việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ”; Quy định số 50-QĐ/TW, ngày 27-12-2021, của Bộ Chính trị, “Về công tác quy hoạch cán bộ”; Quy định số 22-QĐ/TW, ngày 28-7-2021, của Ban Chấp hành Trung ương, “Về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng”; Quy định số 80-QĐ/TW, ngày 18-8-2022, của Bộ Chính trị, “Về phân cấp quản lý cán bộ và bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử”; Quy định số 124-QĐ/TW, ngày 4-10-2023, của Bộ Chính trị, “Về việc kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị”.
(5) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, t. II, tr. 325
(6) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, t. II, tr. 239
(7) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, t. II, tr. 240
(8) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, t. I, tr. 192
(9) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, t. II, tr. 242
(10) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 5, tr. 321
(11) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 5, tr. 314
(12) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 5, tr. 123
(13) Như: Quy định số 205-QĐ/TW, ngày 23-9-2019, của Bộ Chính trị, “Về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền”; Quy định số 86-QĐ/TW, ngày 1-6-2017, của Bộ Chính trị, về “Giám sát trong Đảng”; Quy định số 211-QĐ/TW, ngày 8-11-2013, của Bộ Chính trị, “Về giám sát đảng viên là cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý”.